Επίκαιρος όσο ποτέ ο Πλάτωνας, δίνει απαντήσεις στο ΣΗΜΕΡΑ, για τα όσα συμβαίνουν στην κοινωνία μας. Εστιάζει στην ικανότητα και στην ανικανότητα των πολιτικών, εντοπίζει τις αδυναμίες των πολιτευμάτων, μιλά για την Τέχνη της πολιτικής, την Tέχνη της ύφανσης και τέλος εξηγεί γιατί η Δημοκρατία μπορεί να καταντήσει το χειρότερο πολίτευμα, εξαιτίας των ίδιων των πολιτικών.
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ του ΠΛΑΤΩΝΑ (εισαγωγή-μετάφραση Ι.Σ.Χριστοδούλου
εκδ.ΖΗΤΡΟΣ)
Ακόμα κι έτσι, παντελής απουσία του νόμου, ή παραβίαση του,
χωρίς κάποια έμπνευση για την πραγματική τέχνη της διακυβέρνησης, θα σήμαινε
μια ακόμα υποβάθμιση. Εκεί που δεν υπάρχει πολιτική, μπορεί ο νόμος να είναι
αυστηρός. Ο νόμος, στις καλύτερες προσπάθειές του, αντιγράφει τους κανόνες ή
τις οδηγίες που μπορεί να δώσει ένας πραγματικός πολιτικός και έχει πλήρη
εξουσία όταν απουσιάζει η πολιτική, με δεδομένο πάντα, ότι υποχωρεί εκεί που
ηπραγματική πολιτική είναι παρούσα.Στη συνέχεια, οι δύο συνομιλητές ακολουθούν
τα συνήθη μονοπάτια μιας πολιτικής συζήτησης, και σκέφτονται τα διάφορα
πολιτεύματα, που προσπαθούν να μιμηθούν το ένα αληθινό πολίτευμα. Μοναρχία,
Ολιγαρχία και Δημοκρατία, διαιρούνται το καθένα στα δύο, ανάλογα με το αν
τηρούν ή παραβιάζουν τους νόμους, επειδή, σε αυτά τα πολιτεύματα, το
κριτήριοτης υπακοής στο νόμο είναι θεμιτό.
Μπορούν να ταξινομηθούν ως εξής, ανάλογα με το αν τηρούν ή
όχι τους νόμους:
Διακυβέρνηση του ενός: Βασιλεία - Τυραννία
Διακυβέρνηση των λίγων: Αριστοκρατία - Ολιγαρχία
Διακυβέρνηση των πολλών: Δημοκρατία - Δημοκρατία
Η πραγματική πολιτική συνιστά έναν έβδομο θεσμό, που πρέπει
να διακριθεί από αυτούς τους έξι, όπως ένας θεός από τους ανθρώπους. Αν κάποιος
πρέπει να αποφασίσει, ποιος από τους έξι είναι ο σκληρότερος και ποιος ο πιο
εύκολος για να ζήσει κανείς, η απάντηση είναι ότι, αν και οι τρεις είναι
νομιμόφρονες, η Βασιλεία είναι ο καλύτερος, μετά έρχεται η Αριστοκρατία και
μετά η Δημοκρατία.
Αν, όμως, και οι τρεις παραβιάζουν το νόμο, η Δημοκρατία
είναι το καλύτερο πολίτευμα - ή μάλλον μπορεί να κάνει το μικρότερο κακό - η
Ολιγαρχία έρχεται δεύτερη και η Τυραννία είναι το χειρότερο από τα πολιτεύματα.
Είναι αξιοπρόσεκτο, πώς επιβιώνουν οι ατελείς πόλεις,
παρόλοπου μερικές φορές ναυαγούν, όπως είναι φυσικό, μέχρι ο ένας, πραγματικός
πολιτικός να κυβερνήσει τη μία, αληθινή πολιτεία, όχι ως ένα φυσικά ανώτερο
πλάσμα, αλλά ως ένας πραγματικά δίκαιος και σοφός άντρας, που κυβερνά
ανιδιοτελώς.
Παρόλα αυτά, οι άνθρωποι προτιμούν τις μιμήσεις, επειδή δε
θεωρούν πιθανό πως υπάρχει ένας τέτοιος πολιτικός.
